Propositions #6: The Temporary Institute for the Contemporary
Als afsluiting van een levendig en inspirerend 2017/2018 pilotjaar van het BAK Fellowshipprogramma organiseert BAK Propositions #6: The Temporary Institute for the Contemporary. Door middel van gesprekken, lezingen en performances delen de BAK Fellows inzichten uit hun onderzoekstraject. Deze zesde bijeenkomst in de reeks Propositions for Non-Fascist Living (2017–2020) neemt de vorm aan van een denkbeeldig “instituut van het hedendaagse”. Dit terugkerende tijdelijke openbare “instituut” door, voor, met en voorbij de leergemeenschap bij BAK, komt terug aan het eind van ieder Fellowshipjaar.
Propositions #6 start om 16.00 uur in de Utrechtse wijk Kanaleneiland, met een architectuurwandeling door Wendelien van Oldenborgh. Het programma bij BAK begint om 17.10 uur en omvat installaties, performances, lezingen en gesprekken door en met alle BAK Fellows en eindigt met een feestje!
Bijdragen komen van BAK 2017/2018 Fellows Isshaq Al-Barbary (schrijver en onderzoeker, Bethlehem) en Diego Segatto (kunstenaar en educator, Bologna) van Campus in Camps; Sepake Angiama (educator en curator, Kassel); Matthijs de Bruijne (kunstenaar en vakbondorganisator, Amsterdam); Luigi Coppola (kunstenaar, Brussel en Lecce); Quinsy Gario (dichter, theatermaker en kunstenaar); Ola Hassanain (kunstenaar, Utrecht en Khartoum); Otobong Nkanga (kunstenaar, Antwerpen); Wendelien van Oldenborgh (kunstenaar, Rotterdam); en Pelin Tan (socioloog en kunsthistoricus, Mardin).
Propositions #6 vindt plaats binnen het kader van de tentoonstelling Eerste persoon meervoud: empathie, intimiteit, ironie en woede bij BAK (12 mei–22 juli 2018).
Het BAK Fellowshipprogramma is in 2017 ingeluid en biedt ieder jaar tien onderzoeksplaatsen aan Nederlandse en internationale professionals en anderen die werken binnen hedendaagse kunst, theorie en/of activisme.
Kaarten voor Propositions #6 zijn te koop via Eventbrite (€10/€5 exclusief administratiekosten). BAK biedt gratis solidariteitskaarten aan voor hen die zich anders geen toegangskaart kunnen veroorloven. We moedigen je aan om, indien mogelijk, het solidariteitsfonds te sponsoren bij aankoop van je eigen ticket.
Een afhaaldiner met heerlijke Ethiopische injeras dat speciaal bereid wordt voor deze gelegenheid kan tussen 18–22 uur afgehaald worden bij onze buren Restaurant Sunshine (Pauwstraat 11, € 8).
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Gemeente Utrecht.
BAK’s hoofdpartner op het gebied van onderwijs en onderzoek is Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.
Programma
15.45–17.00
Housing the Ghosts of Possibilities
Wendelien van Oldenborgh
Wandeling, Kanaleneiland, Utrecht
Wendelien van Oldenborgh leidt samen met Hanneke Oosterhof een wandeling in Kanaleneiland. In deze wandeling stelt ze voor om de Utrechtse wijk op speculatieve wijze te ervaren in relatie tot het werk van Bauhaus-architect Lotte Stam-Beese, in het bijzonder de invloed van Socialistische huisvesting in Kharkiv op haar werk en haar werkzaamheden als stadsplanner in Rotterdam. Kanaleneiland werd gepland door de afdeling stadsplanning van de Gemeente Utrecht, waar Henk Eysbroek twee jaar werkte na zijn werk als assistentontwerper van Stam-Beese in Rotterdam. Stam-Beese was na de Tweede Wereldoorlog hoofdarchitect van de Dienst voor Stadsontwikkeling en Wederopbouw in Rotterdam. Voor Van Oldenborgh roept dergelijke architectuur relevante vragen op over het samenkomen van de idealen van naoorlogse Nederlandse huisvesting met de realiteit van koloniaal-modernistisch trauma; het samenkomen van het ontwerpen voor gelijkwaardigheid met bevooroordeeld management en beleid; en het samenkomen van dagelijkse leefbaarheid met de esthetische en morele normen van dominante cultuur.
* Graag verzoeken we je om om 15.45 uur aanwezig te zijn bij Bakkerij de Molen, Bernadottenlaan 25, zodat de wandeling stipt om 16.00 uur kan starten. Na de wandeling keert de groep terug naar BAK met bus nummer 7. Een buskaartje kost €1,36.
17.10–17.40
Evolutionary Populations: Seeds of A World Waiting to Germinate
Luigi Coppola
Performatieve installatie, foyer en tentoonstellingsruimte
Luigi Coppola doet doorlopend onderzoek naar “evolutionaire populaties”: variaties van zaden die op natuurlijke wijze kruisen en zich aanpassen aan en beïnvloed worden door lokale bodem- en klimaateigenschappen. Dit onderzoek begon met Coppola’s projecten in Castiglione d’Otranto in Zuid-Italië en doet beroep op de kennis van landbouwkundige Salvatore Ceccarelli’s evolutionaire plantenveredeling. Door middel van participatieve zaadveredelingsprojecten in Syrië en Italië zijn er harde en zachte evolutionaire populaties van tarwe verbouwd. Een deel van deze populaties zijn afgelopen herfst op het dakterras van BAK geplant. De succesvolle groei van de tarwe illustreert het aanpassingsvermogen van dergelijke evolutionaire populaties in verschillende lokale klimaatomstandigheden. Tijdens zijn performance maakt Coppola een geometrische vloerinstallatie met rode klei van de tarwearen die bij BAK zijn gekweekt, en creëert hij een patroon dat verwijst naar de complexiteit van de natuur. Het patroon wordt als een kaart getekend die deel wordt van Sepake Angiama’s installatie We Summon All Beings Here, Present, Past, & Future in de tentoonstelling Eerste persoon meervoud.
17.20–18.00
Housing the Ghosts of Possibilities
Wendelien van Oldenborgh
Scriptlezing en filmvertoning, auditorium
Het script is samengesteld uit fragmenten van verschillende teksten die Wendelien van Oldenborgh is tegengekomen tijdens haar onderzoek naar de stemmen en idealen van architect Lotte Stam-Beese en schrijver, redacteur en voorvechter van gelijkwaardigheid Hermina Huiswoud. Ze hebben elkaar nooit ontmoet, maar beide vrouwen hebben de Sovjet-Unie in de vroege jaren 1930 meegemaakt en beïnvloedden het publieke leven in Nederland in de jaren 1950. Stam-Beese was van grote invloed op de Nederlandse naoorlogse huisvesting in haar rol als hoofdarchitect bij de Dienst voor Stadsontwikkeling en Wederopbouw in Rotterdam. Huiswoud was redacteur van het blad The Negro Worker (1928–1937) en reisde over de wereld voor de Communistische Internationale (Comintern). Ze werd
een actieve politieke stem voor de Caribisch-Nederlandse gemeenschap, in het bijzonder middels haar nauwe banden met kunstenaars van de Harlem Renaissance (waaronder dichter, sociaal activist en toneelschrijver Langston Hughes). Zowel het gedachtegoed van Stam-Beese over huisvesting als Huiswouds strijd voor gelijkheid van ras en klasse werden benaderd vanuit de idealen en vroege praktijken van het communisme. Voor beide vrouwen speelden liefde en vriendschap een belangrijke rol in hun leven. Een vertoning van onderzoeksbeelden vindt plaats naast een voordracht van het script door de kunstenaar en vier andere lezers. Een doorlopende filmvertoning van de onderzoeksbeelden is in Sepake Angiama’s installatie We Summon All Beings Here, Present, Past, & Future te zien in de tentoonstelling Eerste persoon meervoud.
18.00–18.40
Palabras en Cambio: Subjective Words Within the Cuban Revolution
Matthijs de Bruijne en Cecilia Vallejos
Lezing en gesprek, mezzanine
Matthijs de Bruijne en Cecilia Vallejos presenteren passages uit de digitale publicatie Palabras en Cambio samen met ander materiaal dat verhaalt over de Cubaanse revolutie tot het heden. Palabras en Cambio bestaat uit korte verhalen van zelfstandig werkende Cubanen, gebundeld met artikelen uit de grondwet van Cuba. Dit boekje is ontworpen als een PDF zodat het van persoon naar persoon verspreid kan worden. Tijdens de lezing worden fragmenten van historische Cubaanse films en documentaires vertoond naast de publicatie. De digitale pakketten die in de zogenoemde “non-internetmaatschappij” van hedendaags Cuba circuleren, worden gerepliceerd in een USB-stick waarop het PDF-boekje, de films en enkele teksten zijn gezet. Om het publiek toegang te geven tot een diepgaande lezing van alle content worden er na de lezing een downloadlink naar het hele pakket en een geprinte versie van Palabras en Cambio (met een gedeeltelijke vertaling in het Engels) beschikbaar gesteld in Sepake Angiama’s installatie We Summon All Beings Here, Present, Past, & Future.
18:10–18:50
Toward a Voluntary Exile: Unconditional Hospitality and Islands
Isshaq Al-Barbary and Diego Segatto (Campus in Camps) met Pelin Tan
Gesprek, auditorium
Isshaq Al-Barbary en Diego Segatto van Campus in Camps gaan met Pelin Tan in gesprek over de mogelijkheden van zelforganiserende leeromgevingen, waarin kennis een tool voor bevrijding wordt. Op zoek gaande naar het voeden van nieuwe pedagogische vormen die voortkomen uit “autonome infrastructuren”, bespreken ze de volgende vragen: is het mogelijk om homogene netwerken te heroriënteren in de richting van niet-gestandaardiseerde culturele pluraliteit? Op welke wijze wordt kennis gevormd door de sociale structuur? Hoe kunnen multiperspectivistische geleefde ervaringen van ballingschap en de ervaring van “het nergens bij horen” helpen om het socioculturele meshwork (“fijnmazig netwerk”, Campus in Camps) dat het mondiale vormt opnieuw op te bouwen?
18:50–19:10
Hear Me Out: Audible Demands and Political Actions
Ola Hassanain
Performance, auditorium
Samen met drie Soedanese performers (Mo Ahmed, Sulafa Eltaveb en Sheima Suleiman) brengt Ola Hassanain eisen uit het hedendaagse politieke leven van haar land van herkomst tot leven. De performers beginnen met zacht te neuriën, verspreid door de ruimtes van BAK, en komen daarna samen in een collectieve formatie. Ze chanten en zingen in zowel Arabisch als Engels, en projecteren hun eigen eisen en ambities in het kader van het dit event. In Soedan worden politieke acties in de openbare ruimte als een serieuze overtreding van de controle van de staat gezien; openbare ruimte wordt gepositioneerd als een “plaats van geen protest”. Sinds 2013 breken er overal in Khartoum demonstraties uit die de verwijdering van de huidige Soedanese regering eisen. Deze demonstraties worden meestal onderdrukt met extreem geweld. Hear Me Out geeft ruimte voor de ontwikkeling van zowel spanning als affiniteit tussen de stemmen, zodat het een “ruimtelijk gesprek” wordt dat de openbare ruimte opnieuw vormt als een plaats van eufonisch verzet.
18:50–19:15
…; Speaking of Borders
Quinsy Gario met Jörgen Gario, Gloria Holwerda-Williams en Shaka Jean-David
Performatief gesprek, mezzanine
Door middel van een performatief gesprek, samen met Jörgen Gario, Gloria Holwerda-Williams en Shaka Jean-David, verwijst Gario naar een dekoloniaal verwantschap tussen de studentenprotesten in Leuven in januari 1968, de opstand in 1967 in Detroit en Patrice Lumumba’s onafhankelijkheidstoespraak uit 1960. Het gesprek neemt als vertrekpunt een door Ron Kroon gemaakte foto uit 18 januari 1968 van de Leuvense muurkrant waarin studenten schreven: “Leuven moet een tweede Detroit worden!” In aanvulling op de herkenbare verwantschap van studentprotesten in Europa, plaatst de verwijzing naar het verzet van Afrikaans-Amerikanen tegen politiegeweld in Detroit het Leuvense protest in een historisch gesprek dat expliciet anti-racistisch en tegen koloniaal geweld was gekant. De resonanties van internationale referenties van het Leuvense protest worden verkend aan de hand van taal, koloniaal geweld, religie en de politieke rol van archieven.
Met dank aan Humanity in Action (www. humanityinaction.nl) Nederland voor de aanvullende productionele ondersteuning en voor de toekenning van het Humanity in Action Detroit Fellowship aan Quinsy Gario in 2017, dat Detroit-gerelateerd onderzoek voor …; Speaking Borders heeft gefaciliteerd.
19:45–20:15
Reading Out Loud: Letter from the Future
Sepake Angiama
Leesoefeningen, mezzanine
In mei 2018 leidde Sepake Angiama de briefschrijfworkshop Letter from the Future, die de vraag stelde: “wat zou je toekomstige zelf schrijven aan je huidige zelf?” Ter gelegenheid van Propositions #6: The Temporary Institute for the Contemporary worden deze brieven hardop voorgelezen door de deelnemers zelf. Door middel van het publieke lezen van de brieven die gericht zijn aan het zelf, stelt Angiama ons vragen over wie (we denken te) worden en hoe collectief lezen de handeling van het lezen zelf kan transformeren. Deze oefening is een stap in de ontwikkeling naar de omzetting van een collectieve politieke verbeelding in de context van Angiama’s project We Summon All Beings Here Present, Past, & Future – een tijdelijke installatieruimte voor lezen, reflecteren, het vertonen van films en het houden van gesprekken die deel uitmaakt van BAK’s huidige tentoonstelling Eerste persoon meervoud: empathie, intimiteit, ironie en woede. Naar aanleiding van Angiama’s uitnodiging naar alle 2017/2018 BAK Fellows dragen meerdere Fellows een element van hun activiteiten op 30 juni 2018 bij aan haar installatie. Deze bijdragen blijven onderdeel van de installatie gedurende de resterende tijd van de tentoonstelling.
20:30–21:15
After First Light A Story to Tell
Otobong Nkanga
Lezing-performance, auditorium
Otobong Nkanga duikt in fragmenten uit de geschiedenis door middel van objecten, stem en het vertellen van verhalen. In deze lezing-performance maakt Nkanga gebruikt van de objecten die gepresenteerd worden op metalen platen als deel van het werk Backstage (2015) dat momenteel in BAK getoond wordt in de tentoonstelling Eerste persoon meervoud: empathie, intimiteit, ironie en woede. Deze objecten worden gebruikt als ingangspunten om te onthullen wat er achter de schermen van het creatieve proces van de kunstenaar plaatsvindt. De minerale objecten helpen bij het opgraven van bestaande verbanden langs verschillende historische lijnen, en in persoonlijke ontmoetingen en verhalen.
21.15–23.30 hrs
DJ set by Wendelien van Oldenborgh
Auditorium
