Englishes
BAK, basis voor actuele kunst presenteert de solotentoonstelling Englishes van Nicoline van Harskamp. Sinds 2013 verkent de kunstenaar in dit doorlopende project het wereldwijd gebruik van de Engelse taal door mensen die het niet als moedertaal hebben geleerd. Englishes laat zien hoe een meervormigheid van gesproken Engels zich ontwikkelt en hoe de vermeende voorrangspositie van de dominante versies ervan verdwijnt. Het werk gaat over het politieke belang van deze taalkundige ontwikkelingen en maakt duidelijk hoe ons taalgebruik geworteld is in klasse- en machtsstructuren. In verzet daartegen stelt van Harskamp een ontbinding van het Engels in een ‘Englishes’ voor en eigent ze zich het toe als een gemeenschappelijke en steeds groeiende bron van taal. Zo biedt Englishes een plek van solidariteit—door haar uitdrukkingsvermogen dan wel door het opgeëiste gemeenschappelijke recht een taal te bewerken.
De tentoonstelling omvat een reeks episodische films in genres als interview, performance en fictie, die de ontelbare varianten onderzoekt van het Engels zoals dat gesproken wordt tussen mensen die geen andere taal met elkaar delen. De korte film Portrait of an Englishes Collector (2015) toont een amateurtaalkundige die telefonisch onderzoek doet naar de ‘Englishes’ die gesproken worden in de meest afgelegen delen van de wereld. In Darling Good Night (2016) vertellen mensen in verschillende ‘Englishes’ over de ‘linguïstische tocht’ van hun moederland naar Europa, terwijl ze in een verlaten deel van Noorwegen op hun verblijfsvergunning wachten. Een voorstel voor algemeen gedeelde taal wordt verder uitgewerkt in Wer Mae Hao (2015), waarin een groep kinderen een verhaal vertelt in een zelfgemaakt ‘Englishes’, samengesteld uit ieders eigen variaties.
Een nieuwe korte film, PDGN (2016), trekt conclusies uit de voorgaande delen van het project samen en stelt een onwaarschijnlijke, maar wenselijke wereldwijde linktaal voor. Deze prognose van het Engels, die misschien niet meer klinkt als een taal die wij nu kennen, wordt deels voortgebracht door speciaal voor het project ontwikkelde ‘PDGN-software’, uitgewerkt met hulp van software designers, Esperantisten, recreatieve taaluitvinders en academici uit vakgebieden zoals creoolstudies, computationele taalkunde en taalevolutie. PDGN is geproduceerd door BAK en is mede mogelijk gemaakt door Centro Andaluz de Art Contemporáneo (CAAC) in Sevilla.
Het werk van kunstenaar Nicoline van Harskamp (Amsterdam) onderzoekt taal en communicatie in relatie tot solidariteit en anarchisme door middel van videowerken, installaties en geënsceneerde performances. Eerdere projecten van haar hand zijn Yours in Solidarity (2011–2013), over de recente geschiedenis van anarchisme naar aanleiding van een correspondentie-archief, dat in diverse stadia van voltooiing te zien was in onder andere Mexico-Stad, Frankfurt, Londen, Shanghai, Zagreb, Mumbai en Montreal. Haar live performances, waaronder Expressive Power Series (2010) en English Forecast (2013), zijn te zien geweest in Tate Modern, Londen; Kunst-Werke, Berlijn; Witte de With, Rotterdam; New Museum, New York; Stedelijk Museum, Amsterdam; Arnolfini, Bristol; Serralves Foundation, Porto; en Kaaitheater, Brussel.
Naar aanleiding van Englishes schrijft curator en schrijver Mihnea Mircan op verzoek van BAK een essay en zal hij een publieke lezing van de tekst geven op 28 oktober 2016 bij BAK, ter gelegenheid van een vraaggesprek met Nicoline van Harskamp en een aantal experts.
De activiteiten van BAK, basis voor actuele kunst worden mede mogelijk gemaakt door financiële steun van de Gemeente Utrecht en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het project Future Vocabularies wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting DOEN. Het project Englishes wordt ondersteund door het K.F. Hein Fonds, het Fentener van Vlissingen Fonds en het Mondriaan Fonds.
