Instituting for the Contemporary – deel 3

In de aanloop naar het verschijnen van de nieuwe reader Instituting for the Contemporary organiseert BAK drie public editorial meetings, publieke evenementen naar het model van een redactievergadering. In de derde en laatste sessie van deze reeks bijeenkomsten presenteren Angela Dimitrakaki, Sidsel Meineche Hansen, pantxo ramas, Gerald Raunig en Tom Vandeputte ieder hun voorlopige bijdrage, waarin ze ingaan op een van de acht leidende thema’s van de publicatie: in dit geval respectievelijk Commitment, Education, Compositionalism, Instituting en the Contemporary. Door te reflecteren op deze termen stellen de auteurs de methoden die een instelling hanteert en de weerstand die er tegen instellingen bestaat ter discussie, waarmee ze een aantal overwegingen voor een institutionele praxis suggereren.

In haar presentatie over Commitment stelt Angela Dimitrakaki de notie van Instituting for the Contemporary bij naar die van Instituting for the Future through the Contemporary. Ze behandelt op die manier een toewijding uit naam van de instelling aan “dat wat nog niet geweest is”. Ze doet drie suggesties om tot dit voorstel te komen: instituting als middel om de noodzakelijkheid van causaliteit te benadrukken; instituting als verweer tegen het principe van competitieve uitsluiting (of waarom het kunstenveld nog niet als meent functioneert) en ten slotte instituting als waardeverstoring.

Sidsel Meineche Hansen overdenkt in het kader van het thema Education een feministische methodologie voor alternatieve manieren van zowel leren als het vormgeven en leiden van een instelling. Ze baseert zich daarbij op haar research naar nervositeit als potentiële vorm van institutionele kritiek en bouwt voort op de publicatie Politics of Study, die ze in 2015 samen met Tom Vandeputte samenstelde voor publicatieplatform Open Editions.

In reactie op het thema Compositionalism poneert pantxo ramas “ecologie” als methode waarmee instellingen tegelijkertijd beschouwd kunnen worden als netwerken van mogelijkheden of de totstandbrenging van samenstellingen, maar ook als het verhullen van pragmatiek. ramas plaatst deze stelling in de context van zijn werk rond de raakvlakken van gezondheid, welzijn en cultureel en grootstedelijk werk. Hij stelt voor om de cycli van de teloorgang en reconstructie van instellingen in te zetten voor het hervormen en herschikken van institutionele reguleringswijzen en welzijnscrises.

Met de Spaanse lokale verkiezingen van mei 2015 verscheen er een baanbrekende beweging in de vorm van een nieuw soort municipalismo. Gerald Raunig verkent in zijn presentatie deze beweging van meervoudig municipalisme (de veelzijdige vormen van lokaal (zelf)bestuur van een municipium) niet alleen als de toe-eigening van de middelen die waren uitgehold door de representatieve democratie, corrupte partijen en achterhaalde staatsapparaten. Hij ziet deze evenmin als een beweging uitgevoerd door een revolutionair subject dat zijn object van verlangen bekrachtigd. Hij presenteert de beweging veeleer als een nieuwe institutionaliteit, een instituting die zich al voor en voorbij iedere vorm van grijpbaarheid of toe-eigening bevindt.

Tom Vandeputte overweegt de verwantschap die er bestaat tussen enerzijds het denken of bevatten van the Contemporary (of “het hedendaagse”) en anderzijds het overdenken van een mogelijkheid of gerucht, op basis van de vraag naar het heden (la question d’aujourd’hui) van Foucault. The Contemporary bestaat binnen die gedachte op het raakvlak van het feitelijke en het mogelijke en stelt zo beide categorieën ter discussie.

Gerald Raunig is filosoof en theoreticus. Hij werkt op de Hogeschool voor de Kunsten in Zürich, is verbonden aan het European Institute for Progressive Cultural Policies (eipcp) en heeft de titels van Habilitation en Venia Docendi aan het Filosofisch Instituut van de Universiteit van Klagenfurt in Klagenfurt am Wörthersee. Hij is lid van de redactie van het meertalige onlinetijdschrift transversal en het tijdschrift Kamion. Zijn boeken zijn vertaald naar het Engels, Servisch, Spaans, Sloveens, Russisch, Italiaans en Turks. Recente Engelstalige publicaties zijn onder meer: Art and Revolution. Transversal Activism in the Long Twentieth Century (vert. Aileen Derieg) (2007); Art and Contemporary Critical Practice. Reinventing Institutional Critique (samengesteld met Gene Ray) (2009); A Thousand Machines (vert. Aileen Derieg) (2010); Critique of Creativity (samengesteld met Gene Ray en Ulf Wuggenig) (2011); Factories of Knowledge, Industries of Creativity (vert. Aileen Derieg) (2013); DIVIDUUM. Machinic Capitalism and Molecular Revolution, Vol.,1 (vert. Aileen Derieg) (2016). Raunig woont en werkt in Zürich.

Tom Vandeputte is schrijver en theoreticus. Hij leidt het masterprogramma Critical Studies aan het Sandberg Instituut en is gastdocent op King’s College in Londen, waar hij een cursus over nieuwe institutionele modellen geeft. Hij voltooit momenteel zijn promotieonderzoek aan het Centre for Culture Studies van Goldsmiths College. Hij is medeoprichter van The New Reader, een tijdschrift voor theorie op het raakvlak van kunst, filosofie en politiek. Recente publicaties zijn o.a.: Politics of Study (met Sidsel Meineche Hansen) (2015) en Contestations (met Tim Ivison) (2013). Vandeputte woont en werkt in Berlijn, Londen en Amsterdam.

Angela Dimitrakaki is schrijver en hoofddocent Hedendaagse Kunstgeschiedenis en –theorie aan de Universiteit van Edinburgh, waar ze leiding geeft aan het masterprogramma Modern and Contemporary Art: History, Curating, Criticism. Er zijn teksten van haar verschenen in een aantal academische tijdschriften als Third Text (waarvan ze sinds 2015 redacteur is), The Oxford Art Journal, Τέχνη και Κριτική [Kunst en Kritiek], en n.paradoxa. Daarnaast is ze redactielid van het interdisciplinaire academische tijdschrift Historical Materialism: Research in Critical Marxist Theory. Boeken van Dimitrakaki zijn onder meer: Economy: Art, Production and the Subject in the 21st Century (met Kirsten Lloyd) (2015); Gender, ArtWork and the Global Imperative: A Materialist Feminist Critique (2013); Politics in a Glass Case: Feminism, Exhibition Cultures and Curatorial Transgressions (met Lara Perry) (2013) en, in haar moedertaal van het Grieks, Art and Globalisation: From the Postmodern Sign to the Biopolitical Arena (2013). Momenteel werkt ze aan de twee aanstaande publicaties Feminism, Art, Capitalism (2016) en The Economic Subjects of Contemporary Art (2017). Dimitrakaki woont en werkt in Edinburgh en Athen.

pantxo ramas (Francesco Salvini) is activist en onderzoeker. pantxo ramas is actief betrokken bij Barcelona en Comú en werkt samen met Radio Nikosia. In Italië werkt hij ook samen met Conferenza Permanente per la Salute Mentale nel Mondo in Triëst en met het blog euronomade.info. Het onderzoek en activisme van pantxo ramas gaan over kwesties van precariteit en openbaar bestuur en regelgeving ten aanzien van cultuur, gezondheid en stedelijke rechten. pantxo ramas woont en werkt in Barcelona.

Sidsel Meineche Hansen is een kunstenaar die haar praktijk tot uiting brengt in de vorm van tentoonstellingen, reeksen discipline-overstijgende seminars en publicaties. Ze is docent aan de Funen Kunstacademie in Odense en heeft eerder gedoceerd aan Goldsmiths College, University of London en Central Saint Martins University of the Arts London. Haar werk verkent nervositeit als een mogelijke strategie voor het bedrijven van institutionele kritiek. In 2009 was ze, samen met kunstenaars Lawrence Abu Hamdan, Lorenzo Pezzani en Oliver Rees, initiatiefnemer van het gezamenlijke onderzoeksproject Model Court, dat onder meer bestaat uit de recente tentoonstellingen en filmvertoningen Electronic Superhighway, Whitechapel Gallery, Londen, 2016; FORENSIS, Haus der Kulturen der Welt, Berlijn, 2015 en See you in The Hague, STROOM, Den Haag, 2014. Solotentoonstellingen zijn van haar werk zijn onder meer: SECOND SEX WAR, Gasworks Gallery, Londen, 2016; Rehearsals in Instability, Andreas Huber Gallery, Wenen, 2015 en INSIDER, Cubitt Gallery, Londen, 2014. Een selectie uit door haar georganiseerde seminars: What is an art work doing? (met Andrea Fraser), Wattis Institute, San Francisco, 2016; This is not a Symptom, South London Gallery, Londen, 2015 en HIS HEAD, Gasworks Gallery, Londen, 2014. Ze stelde samen met Tom Vandeputte Politics of Study (2015) samen. Hansen woont en werkt in Londen.